Eklektyzm – co oznacza słowo?

By zrozumieć istotę stylu eklektycznego, zacznijmy od wyjaśnienia, co to znaczy eklektyzm. Samo słowo pochodzi z języka greckiego, gdzie eklektikós oznacza tyle co wybierający.

Jak podaje Wikipedia, eklektyzm to łączenie w jedną całość zróżnicowanych elementów, teorii, pojęć, które zostały zapożyczone z różnych stylów, doktryn, epok [zob. https://pl.wikipedia.org/wiki/Eklektyzm]. Eklektyzm może mieć różny wymiar, w zależności od dziedziny, do której się odnosi. Możemy bowiem spotkać się z nim chociażby w sztuce, modzie, architekturze, ale też filozofii czy psychologii. A zatem po kolei.

Co to jest eklektyzm w architekturze? Geneza i przykłady

Eklektyzm w architekturze to kierunek, w którym budowle i budynki projektuje się na zasadzie łączenia elementów charakterystycznych dla różnych stylów architektonicznych. Pojęcie to po raz pierwszy w architekturze pojawiło się w I połowie XIX wieku. Pierwotnie eklektyzm sprowadzał się do nieco chaotycznego czerpania z różnych stylów. Swoboda łączenia elementów, które w pierwszym odczuciu do siebie nie pasowały, przyniosły niezbyt przychylny stosunek do eklektyzmu, który tak naprawdę dobrą sławę zyskał dopiero na przełomie XX i XXI wieku, kiedy to świadome podejście do tego stylu postawiło kres kojarzeniu go z kiczem i tandetą. W duchu eklektyzmu powstawały zarówno budynki użyteczności publicznej, jak i miejskie kamienice.

Eklektyczne budowle w Polsce:

• Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie,
• Teatr Polski w Bielsku-Białej,
• Pałac Izraela Poznańskiego w Łodzi.

Co to jest eklektyzm w meblarstwie?

Pomimo tego że eklektyczne meble, które wyróżniały bogate zdobienia, występowały w Europie już w XIX wieku, uważa się, że tak naprawdę eklektyzm w meblarstwie osiągnął swoją kwintesencję dopiero w obecnych czasach. Za ikonę eklektycznego designu, jeżeli chodzi o meble, uważa się krzesło Louis Ghost Chair zaprojektowane przez Phillippe’a Starcka w 2002 roku. Wykonane jest z przezroczystego tworzywa sztucznego, lecz swoją formą nawiązuje do epoki Ludwika XV (XVIII wiek). Takie podejście do eklektyzmu wyznaczyło dla niego odrębne miejsce wśród designerskich stylów.

Eklektyzm w modzie

Jak już ustaliliśmy, eklektyzm z założenia polega na łączeniu elementów z różnych epok i trendów. Jak zasada ta będzie odzwierciedlać się w modzie? Moda eklektyczna polegać będzie na zestawianiu różnych części garderoby przypisywanych do zupełnie odrębnych stylów. Przykłady? Zwiewna sukienka i buty wojskowe, oversaize’owy t-shirt i spódnica. Styl eklektyczny w modzie uwielbiany jest właśnie za całkowitą dowolność, która z kolei daje niczym nieograniczoną możliwość wyrażania siebie poprzez strój. Swoboda ta dotyczy materiałów, kolorystyki i deseni. Poza tym eklektyzm pobudza naszą wyobraźnię i kreatywność, a do tego jest świetnym pretekstem do wykorzystania dawno nieużywanych ubrań. Eklektyzm w modzie to naprawdę dobra zabawa!

Styl eklektyczny we wnętrzach – cechy charakterystyczne

Pomimo swojego swobodnego charakteru, eklektyzm wcale nie jest spontaniczny. Wręcz przeciwnie. Wszystkie te na pierwszy rzut oka przypadkowe zestawienia, muszą być dokładnie przemyślane. Jeżeli mówimy o wnętrzach, musimy pamiętać, że eklektyzm to styl, który ma swoje wyznaczniki, a nie brak stylu czy kolekcja losowo dobranych starych przedmiotów. Wykorzystaniu niepasujących do siebie elementów powinna przyświecać idea równowagi. Co to znaczy w praktyce i co z tym łączyć? Jeżeli aranżacja ociera się o kicz, musi być to świadomy zabieg, jeżeli po części stawiamy na przepych, powinniśmy zneutralizować go minimalizmem. To samo dotyczy wielości form, która jest tak charakterystyczna dla eklektyzmu. Powinna być ona zaplanowana, tak by elementy miały wspólny motyw. Mogą być to kolory, faktury czy inne niuanse dodające im spójności.

Jak łączyć zatem poszczególne elementy? Nawet biorąc pod lupę krzesło Phillippe’a Starcka, możemy ławo zauważyć jego harmonijną formę. Barokowe kształty zostały bowiem zrównoważone lekkim, przezroczystym materiałem, jednoznacznie kojarzącym się z nowoczesnością. Eklektyzm tworzą zestawienia kontrastujące, ale wciąż świadome, konsekwentne i estetyczne.

Styl eklektyczny – kuchnia jak z bajki

Właściwe połączenie zróżnicowanych elementów w kuchennym wnętrzu to bezprecedensowa możliwość wykreowania oryginalnej aranżacji, która będzie stylowa i funkcjonalna. W eklektycznej kuchni zaawansowane technologie żyją w zgodzie z meblami z duszą, nowoczesne rozwiązania przeplatają się z przedmiotami odziedziczonymi po dziadkach, a designerskie meble z AGD stylizowanym na retro.

Kuchnie eklektyczne – czym się wyróżniają?

Eklektyczna kuchnia to przestrzeń oryginalna, ale wciąż stylowa i przytulna. Czym się charakteryzuje? Oto jej wyznaczniki:

• nietypowe połączenia kolorów i wzorów – postaw na szalone zestawienia i daj się zaskoczyć, kiedy okaże się, że kropki w połączeniu z paskami prezentują się nad wyraz intrygująco,
• stylowy miszmasz – uwierz w to, że to co z pozoru do siebie nie pasuje, można gustownie połączyć balansuj na granicy różnych stylów,
• nowe łączy się ze starym – lubisz nowoczesność i wygodę, ale masz sentyment do tego, co stare? Idealnie! Kuchnie eklektyczne łączą staroci, używane meble i przedmioty vintage z nowoczesnym wyposażeniem i zaawansowanymi technologicznie sprzętami.

Jak zaaranżować kuchnię w stylu eklektycznym?

Jak sprawić, by aranżacja kuchni w stylu eklektycznym była spójna, a wnętrze nie sprawiało wrażenia zagraconego? Projektując eklektyczne kuchnie, warto w pierwszej kolejności wybrać styl bazowy, np. industrialny, nowoczesny czy klasyczny. Do niego dopasowujemy kolejne dwa lub trzy style, które zdają się w nim stać w opozycji. Kontrastowe zestawienia powinny się równoważyć, dlatego minimalizm będzie świetnym uzupełnieniem stylu glamour, a styl vintage dobrze będzie połączyć z nowoczesnym. Styl bazowy nadaje charakteru wystrojowi wnętrza, wyznacza motyw przewodni. Elementy reprezentujące inne wzornictwo, powinny go uzupełniać, oryginalnie odznaczając się na jego tle.

Meble do kuchni w stylu eklektycznym

Największe pole do popisu w kuchniach eklektycznych dają nam oczywiście meble. Nic nie stoi na przeszkodzie ku temu, by zastosować tu zabudowę na wymiar. Podobają Ci się gładkie fronty w połysku? Doskonale! Zrównoważą bogato zdobione drewniane meble wolnostojące, takie jak na przykład antyczny kredens czy w pełni nowoczesną pod względem praktycznym wyspę, wyglądającą jak z minionej epoki. Ale eklektyzm pozwala nam łączyć także elementy wywodzące się z różnych prądów w sztuce czy nawet kultur. Kochasz podróże? Daj temu wyraz w swojej kuchni!

Styl eklektyczny – kuchnia z oryginalnymi ścianami

To najprostszy sposób na zaproszenie do kuchni eklektycznego stylu. Jeżeli wydaje Ci się, że eklektyczne meble to dla Ciebie zbyt duże wyzwanie, spróbuj poeksperymentować z płytkami. Możesz zestawiać ze sobą kafle o różnych kolorach, wzorach, a nawet rozmiarach i kształtach. Niewielka mozaika może naprawdę świetnie wyglądać w otoczeniu płytek o dużym formacie. Niebanalnie prezentować będą się także kafle o różnej fakturze, ale możesz też pobawić się w układanie płytek w niespotykane wzory geometryczne.

Dodatki do eklektycznej kuchni

W każdej kuchni niezbędne są pewne akcesoria czy naczynia. To praktyczne wyposażenie, ale możemy uczynić z niego także element dekoracyjny. Taki zabieg sprawdzi się doskonale w stylu eklektycznym. Kuchenne dodatki mogą mieć niemały wpływ na ostateczny efekt aranżacyjny. Posiadasz wielką kolekcję kubków? Świetnie! Wyeksponuj je na otwartej półce lub zawieś na relingu. Z kilku rodzinnych serwisów kawowcych zostały Ci już tylko pojedyncze filiżanki? Doskonale! Ustaw je na półkach szklanej witryny, tak by były widoczne dla wszystkich wchodzących do kuchni. Twoje talerze mają różne kształty, wzory i kolory? Idealnie! Nie chowaj ich w za drzwiczkami szafki. Upewnij się, że staną się częścią kuchennego wystroju.

Eklektyczna kuchnia – kilka prostych wskazówek

Oto kilka prostych sposobów na dodanie kuchni eklektycznego charakteru:

• nowoczesną zabudowę uzupełnij o stary mebel,
• minimalistyczny wystrój połącz z bogato zdobionymi dodatkami,
• elementy w ultranowoczesnym stylu zestaw z sentymentalnymi drobiazgami,
• zapomnij o symetrii,
• postaw na rzeczy nie do pary,
• otwórz się na przedmioty pochodzące z różnych kręgów kulturowych,
• styl nowoczesny możesz zestawić ze stylem tradycyjnym lub rustykalnym,
• styl prowansalski ze stylem boho i/lub retro,
• styl glamour zestaw z minimalistycznym.

Styl eklektyczny – kuchnia z salonem

Eklektyczny salon z kuchnią przynosi nam jeszcze więcej możliwości, jednocześnie jednak pod względem aranżacyjnym będzie nieco bardziej wymagający.

W salonie utrzymanym w stylu eklektycznym przede wszystkim musimy zapomnieć o wszelkich kompletach. Meble z jednej serii czy gotowe zestawy tekstyliów albo idealnie dopasowane do siebie kolory w tym wypadku w ogóle się nie sprawdzą. Cały czas bowiem musimy szukać kontrastów. W nowocześnie urządzonym salonie może pojawić się stylizowane biurko czy bieliźniarka albo masywny kredens z przeszkleniami, za którymi wyeksponujemy rodzinną porcelanę. Kontrapunkt dla współczesnego wnętrza może też stanowić zawieszony na ścianie obraz czy też cała galeria obrazów w ozdobnych ramach, w muzealnym stylu.

Eklektyczna jadalnia

Jeżeli jadalnia wydzielona jest z salonu, to ona może stać się elementem kontrastującym w całym pomieszczeniu. Z całą pewnością nietrudno będzie nam znaleźć piękny, drewniany stół, przy którym ustawimy antyczne krzesła. Lub wręcz przeciwnie. Obok starej komody może stanąć zupełnie nowoczesny, lekki w formie stół ze szkła czy metalu.

Ale styl eklektyczny może wyrażać się również w detalach. Modnym rozwiązaniem w tego typu wnętrzach jest wybór różnokolorowych krzeseł albo nawet krzeseł wykonanych z różnych materiałów i o różnym kształcie. Tak samo możemy dobierać chociażby oświetlenie. Nie bójmy się nad stołem zawiesić dwóch różnych lamp.

Styl eklektyczny – dlaczego warto?

Nie da się ukryć, że zaaranżowanie wnętrza w stylu eklektycznym wymaga nieco zachodu. Nie każdemu zapewne będzie się chciało poszukiwać pasujących do niego rozwiązań, nie każdy jest obdarzony intuicją, która podpowie mu, jak przełamywać zasady, tak by wciąż móc uzyskać stylowy efekt. To bezsprzecznie styl, w którym odnajdą się osoby kreatywne, które nie lubią nudy, za to bliski jest im proces twórczy. Czasami jednak, gdy wydaje nam się, że stworzenie eklektycznej aranżacji nas przerasta, warto zastanowić się nad zaletami, jakie przyniesie nam ostateczny efekt i pamiętać o dobrej zabawie, jaką niesie za sobą urządzanie eklektycznych wnętrz. W końcu, kiedy postawimy na ten styl, otwiera się przed nami właściwie niczym nieograniczona paleta barw i inspiracji. Co więcej, możemy dać drugie życie ukochanym przedmiotom, odnowić ulubione meble odziedziczone po dziadkach, by wykreować wokół nich praktyczną przestrzeń, w której nie brakuje nowoczesnych rozwiązań. Jesteśmy w stanie w gustowny sposób wkomponować w domowe wnętrza pamiątki z podróży czy folklorystyczne motywy, akcentując w ten sposób swoją pasję i otwartość na kultury. Sami zapewne nosimy w sobie wiele sprzeczności, dlatego eklektyzm jest stylem, poprzez który łatwo wyrazić to, co nam w duszy gra. Eklektyzm pokochają także wszyscy, którzy lubią zmiany. Eklektyczne wnętrza zawsze łatwo poddać metamorfozie. Wystarczy zmiana kilku dodatków, by uzyskać zupełnie nowy efekt.

Eklektyzm czy historyzm?

Historyzm to jedno z pojęć, które bardzo często odnajdujemy w zestawieniu z eklektyzmem. Zastanawiacie się, jaka jest pomiędzy nimi różnica? Tak naprawdę wszystko opiera się o definicję eklektyzmu i jego rodzaje. Rozróżniamy bowiem:

• eklektyzm historyczny, przez niektórych nazywany również historycyzmem, który polega na powielaniu historycznego stylu i jego stosunkowo wiernym odzwierciedlaniu (przyporządkujemy tu wszystkie „neo-style”, np. neogotyk, neobarok czy neoklasycyzm),
• eklektyzm romantyczny – to właśnie o nim mówimy, gdy mamy na myśli styl swobodnie i w sposób kontrastujący łączący w sobie różne inne style.

Kiedy zatem w wystroju kuchni dążyć będziemy do harmonijnego połączenia różnych wnętrzarskich stylów, będziemy działać w obrębie eklektyzmu romantycznego.

Synkretyzm czy eklektyzm?

Synkretyzm to także pojęcie bliskie eklektyzmowi. Cytując Wikipedię, możemy podać następującą jego definicję:

synkretyzm – połączenie różnych, często rozbieżnych i sprzecznych poglądów; wyznawanie zasad lub wierzeń obejmujących odległe od siebie elementy pozornie lub rzeczywiście wzajemnie sprzecznych [zob. https://pl.wikipedia.org/wiki/Synkretyzm].

Synkretyzm z założenia nie będzie zatem dotyczyć architektury czy aranżacji wnętrz, a raczej ideologii, kultury, muzyki czy literatury.

https://www.maxkuchnie.pl/artykuly/ergonomia-w-kuchni-czyli-podzial-pomieszczenia-na-strefy-robocze-932.html

https://www.maxkuchnie.pl/artykuly/styl-hygge-kuchnia-pelna-domowego-blasku-2748.html

https://www.maxkuchnie.pl/artykuly/urban-style-w-kuchni-i-w-mieszkaniu-3250.html