Kuchnia dla seniora – jak ją urządzić?
Seniorzy bardzo często mają problemy ze wzrokiem, sprawnością i poruszaniem się, a także obsługą nowoczesnych sprzętów z zaawansowanymi mechanizmami. To, co dla młodych jest oczywiste, dla emerytów już niekoniecznie. Wiele codziennych czynności jest dla seniorów niemałym wysiłkiem. Właśnie z tych powodów dom i kuchnia dla osób starszych muszą zostać urządzone nieco inaczej, niż mieszkania i kuchnie, z których korzystają np. tylko rodzice z dziećmi. Podczas urządzania trzeba wziąć pod uwagę rodzaje i funkcje sprzętów, meble i akcesoria ułatwiające korzystanie z kuchni oraz ich ułożenie.
Sprzęt AGD dla seniorów – na co zwrócić uwagę?
Na co zwrócić uwagę wybierając sprzęt do kuchni, z której korzystają starsze i mniej sprawne osoby? Główne cechy sprzętów dla seniorów to bezpieczeństwo, funkcjonalność oraz intuicyjność. W sprzętach AGD powinny być tylko podstawowe, najczęściej używane funkcje. Zbyt wiele guzików, które wydają głośne dźwięki, dezorientują, a nieczytelne wyświetlacze (np. na kuchence, mikrofali, mikserze, zmywarce czy lodówce) utrudniają używanie sprzętu. Prosta obsługa zapewni seniorowi komfort i bezpieczeństwo. Przyciski i napisy niech będą widoczne i wyraźne. Dobrze, żeby pokrętła były duże, a uchwyty stabilne, tak by nawet osoby niepełnosprawne nie miały problemów z ich obsługą. Kuchnię dla seniorów warto wyposażyć w naczynia z termoizolacyjnymi rączkami, które ograniczą ryzyko poparzenia.Kuchenka musi być przede wszystkim bezpieczna, prosta w obsłudze i łatwa w utrzymaniu. W zależności od rodzaju płyty grzewczej może to być – kuchnia indukcyjna, elektryczna lub gazowa. W kuchence elektrycznej łatwiej utrzymać czystość płyty grzewczej jednak kiedy zabraknie prądu, nie będzie można z niej korzystać.
Bezpieczna kuchenka gazowa dla seniora powinna mieć zabezpieczenie przeciwwypływowe gazu. W momencie, gdy płomień zgaśnie, dopływ gazu zostanie automatycznie odcięty. Gazu nie widać, a po niedługim czasie jest on niewyczuwalny, więc taka funkcja przyda się w każdym domu. Schorowane osoby mogą mieć problem z używaniem ręcznych zapalarek, dlatego wygodniejsza dla nich będzie automatyczna zapalarka. Zbyt mocno nagrzewający się piekarnik (np. elektryczny w kuchence gazowej) nie musi być problemem. Nie musi, bo są modele, w których front nie będzie się nagrzewał. Ochronę zapewni np. potrójne szkło w drzwiach piekarnika.
Kuchenka elektryczna dla seniora może mieć płytę grzewczą ceramiczną, żeliwną lub indukcyjną – ostatnia jest najpopularniejszym rozwiązaniem. Kuchnia indukcyjna nagrzewa się bardzo szybko. Nie ma też ryzyka, że senior poparzy się płomieniem. Starsze osoby częściej się zapominają, również w kuchni. Płyty indukcyjne wyposażone w programatory z timerem, które wyłączają kuchenkę po określonym czasie, rozwiążą problem ewentualnego zapomnienia o gotującej się lub podgrzewającej potrawie.
Przyjazna technologia dotyczy również lodówek. Z pewności opłaci się kupić taką, która sygnalizuje, że drzwi są zbyt długo otwarte. Dobrze, że mniejsze sprzęty, takie jak mikser i czajnik, były łatwe w obsłudze i lekkie.
Sprzęt w kuchni dla osób starszych
Postęp technologiczny i wszechobecna automatyzacja sprzyjają tworzeniu rozwiązań przyjaznych dla każdej grupy wiekowej. Wśród seniorów jest wiele osób, które właśnie teraz mają czas na oddawanie się swoim pasjom takim jak, chociażby gotowanie. Spędzają w kuchni wiele czasu, testując różne przepisy. Warto stworzyć dla nich siedzące miejsce pracy i zapewnić regulowany blat. Żeby ułatwić gotowanie, ale i zaoszczędzić miejsce w szafkach, na ścianie można zamontować relingi. Dobrym rozwiązaniem jest też wieszak lub półka na ręcznik papierowy. Kuchenne relingi sprawdzą też, gdy chcemy urządzić seniorowi kuchnię bez górnych szafek. Ich wysokość ma spore znaczenie dla wygody i bezpieczeństwa. Używane na co dzień sprzęty nie mogą znajdować się w miejscach trudnodostępnych, jednak i na to jest rozwiązanie. Jeśli nie mamy możliwości zadbać o odpowiednią wysokość, górne szafki mogą mieć windy w szafkach do opuszczania zawartości. Żeby senior nie musiał się schylać, pamiętajmy, żeby najpotrzebniejsze przedmioty były pod ręką. Schowki w kuchni zostawmy na rzeczy, które są używane od czasu do czasu, a nie codziennie. Meble kuchenne powinny mieć rączki, które łatwo chwycić, a szuflady wmontowane funkcje umożliwiające pełny wysuw. Jeśli senior ma problem z poruszaniem się, warto wybrać specjalne krzesło wyposażone w kółka i hamulce, działające na pilot.
Projektowanie kuchni dla seniorów
Ważną kwestią jest układ kuchni i jej wymiary. Jak projektować kuchnię dla osób starszych, by czuły się bezpiecznie i miały potrzebne rzeczy na wyciągnięcie ręki? Jeśli lodówka lub inny sprzęt znajdują się blisko wejścia, to pamiętajmy, żeby drzwiczki nie blokowały przejścia. Mieszkanie seniora należy wyposażyć w dodatkowe ułatwienia, na przykład antypoślizgowe powierzchnie. Sprawdzą się nie tylko w łazience, ale też w kuchni, gdzie nie trudno o rozlanie wody podczas przyrządzania posiłku, robienia herbaty czy mycia naczyń. Zrezygnujmy z dywanów i zadbajmy o to, by kable i przewody były odpowiednio zabezpieczone i nie utrudniały chodzenia po kuchni. Jeśli senior nie porusza się o własnych siłach, to trzeba przewidzieć miejsce na wózek inwalidzki i zamontować wytrzymałe poręcze oraz stworzyć bezprogowe pomieszczenia. W kuchni starszej osoby sprawdzi się modułowy kosz na śmieci, umieszczony w wysuwanej szufladzie i zlokalizowany w pobliżu zlewu. Senior nie będzie miał problemu z dostaniem się do pojemników i segregacją odpadów.
Jakie jeszcze specjalne wymogi powinna spełniać nowoczesna kuchnia dla seniora?
- Intensywne kolory pozwalają szybko zobaczyć mniejsze elementy, np. włącznik czajnika elektrycznego.
- Mocne oświetlenie kuchni ułatwia poruszanie się po niej i przyrządzanie posiłków.
- Czujniki dymu gwarantują, że w kuchni nie dojdzie, do rozprzestrzenia się ognia.
- Zabezpieczone kanty ścian uchronią seniora, gdy straci równowagę, a w ciągu dnia posłużą za podporę.
To, jaka zabudowa będzie najlepsza, jest sprawą indywidualną, bo zależy od metrażu, sprzętów (np. nie w każdej kuchni jest zmywarka) oraz potrzeb i stanu zdrowia seniora. Tak zaplanowana przestrzeń i odpowiedni dobór urządzeń sprawią, że kuchnia dla seniora będzie wygodna i bezpieczna.
