Jak (nie) używać?

Doskonale tnące ostrze to znak rozpoznawczy dobrego kuchennego noża. Szanująca się gospodyni lub gospodarz nie będzie bowiem męczył się z tępym narzędziem, z pomocą którego krojenie bardziej przypomina żmudne udzieranie lub ugniatanie siekanych produktów. Oczywiście im wyższej jakości nóż, wykonany z lepszych materiałów, tym dłużej pozostanie ostry i użyteczny. Podobny wpływ na nóż ma też sposób, w jaki będziemy z niego korzystać i dbać o niego na co dzień. Podczas kuchennych prac starajmy się więc nie kroić nożem na bardzo twardych kamiennych lub ceramicznych powierzchniach bowiem przyspiesza to jego tępienie. Zawsze używajmy drewnianej lub plastikowej deski, które dla noża są wyjątkowo „miękkimi" materiałami, pozwalającymi na dłużej zachować doskonałą ostrość. Pod żadnym pozorem nie używajmy też noży do otwierania konserw czy przecinania plastikowych opakowań. Do tego typu czynności wykorzystujmy akcesoria im dedykowane. Nie obracajmy też noża w trakcie krojenia, nie krójmy nim produktów zamrożonych czy kości. Uważajmy by nóż nie spadł nam na twardą podłogę, nie wrzucajmy go też do zlewozmywaka – możemy uszkodzić w ten sposób nie tylko nóż, ale też zlew.
 

Jak przechowywać?

Noże to wbrew pozorom jedne z najdelikatniejszych kuchennych akcesoriów. Dlatego największym grzechem jest przechowywanie ich w szufladach wraz z innymi sztućcami. Podczas zasuwania i wysuwania szuflady często dochodzi do przemieszczania się ich zawartości, co może niejednokrotnie uszkadzać delikatne ostrza. Najlepszym miejscem dla noży jest więc specjalnie do tego przeznaczony blok, w który wsuwa się noże, każdy umiejscowiony jest w oddzielnej „komorze" bloku, nie ma więc ryzyka przypadkowego, wzajemnego uszkodzenia. Na rynku znajdziemy setki wzorów i pomysłowych bloków, od tradycyjnych, ściętych, stawianych na blacie roboczym, przez bardziej nietypowe w swych kształtach i kolorach, na wiszących, mocowanych do ściany kończąc. Dobrym pomysłem może też okazać się listwa magnetyczna, do której można przyczepiać nieużywane w danym momencie noże. To nie tylko praktyczne, ale i dekoracyjne rozwiązanie, szczególnie w nowocześnie urządzonych kuchniach.

Jak czyścić?

Noże wymagają szczególnej pielęgnacji, która sama w sobie nie jest zbyt absorbująca. Musi być jednak systematyczna i mieć miejsce po każdym użyciu. Przede wszystkim warto pamiętać, by nigdy nie zostawiać na nożu resztek jedzenia, bowiem kwasy i inne związki obecne w pożywieniu mogą wchodzić w reakcje z materiałem, z którego wykonane jest ostrze. Z reguły większość noży można myć w zmywarkach, jednak producenci zalecają delikatne mycie ręczne w ciepłej wodzie z kuchennym detergentem, połączone z każdorazowym wycieraniem ostrza do sucha. Pozwala to na zachowanie dłuższej trwałości noża. Jeśli jednak decydujemy się na mycie mechaniczne, zadbajmy by ostrze nie stykało się z innymi kuchennymi akcesoriami czy naczyniami, bowiem w trakcie mycia mogłoby ulec uszkodzeniu. Po skończonym cyklu zmywania, zawsze wyciągajmy nóż z urządzenia, nigdy nie pozostawiamy go w zmywarce, szczególnie jeśli pozostaje ona zamknięta – niemogąca wydostać się na zewnątrz para wodna będzie się osadzać na umytych akcesoriach. Mycie w zmywarkach powoduje też niszczenie drewna, dlatego tym bardziej negatywnie wpływa na noże, szczególnie te o drewnianych rączkach.
 

Jak ostrzyć?

Nawet najlepsze noże z biegiem czasu tępią się i wymagają ostrzenia. Stosunkowo łatwo ostrzy się miękkie ostrza, jednak ich podstawową wadą jest fakt, że szybko tę ostrość tracą. Odwrotnie sprawa wygląda w przypadku ostrzy wyjątkowo twardych, które długo zachowują ostrość, jednak ich naostrzenie wymaga nieco wprawy i specjalnej, wykonanej ze stali ostrzałki. Z reguły noże powinno się ostrzyć regularnie co jakiś czas, jednak mogą się też zdarzyć przypadki szczególne, kiedy nóż wymagać będzie jednorazowego naostrzenia przed krojeniem wymagającego produktu. Prawidłowe ostrzenie wymaga dużej wprawy, szczególnie jeśli posiadamy noże wyjątkowo dobrej jakości. Odpowiednia technika czy kąt, pod jakim ustawia się ostrze w znaczący sposób mogą wpłynąć na ostateczny efekt naszych starań. W miarę możliwości oddajmy więc nasze noże w ręce profesjonalistów. Jeśli pragniemy jednak samodzielnie podjąć się tego zadania, w dobrych sklepach i u renomowanych producentów noży, poszukajmy specjalnych ostrzałek przeznaczonych do „domowego" ostrzenia.